Gichta - po naszymu
Bardzo downo tymu, kiedy wszystkie utopki w rzyce Rudzie żyły jeszcze w wielkij zgodzie, przikludziyła sie nad paruszowski stow strziga Matilda.Miała trzi służące klynkanice: Klara, Pela i Hela. Niy były te klynkanice piykne, totyż Matilda czuła sie miyndzy nimi choby lelujo miyndzy pokrziwami.Utopki z Rudy i wszystkich przikopek i potokow, kere do nij swoje wody przelywały, straciyli do strzigi Matildy łepy. Kożdy sie zaczon paradzić i sztryndzić, żeby sie ji przipodobać. Zamiast ożarciuchow po barzołach smykać i nieusłuchliwe dziecka straszyć, ciyngiym sie za Matildom uganiali. Nojstarszy utopek, kery nimi rządziył, dziwać sie już na to niy poradziył. Wiluś – tak tymu utopkowi było – swołoł wszystkie utopki na posiedzyni. Cołki tydziyń twało te zebranie na podmokłyj łące, otoczonyj lasami, miyndzy Rudami i Stodołami, kole samyj rzyki Rudy. (Do dzisioj w tym miejscu, kere utopki wydeptały, żodno trowa niy rośnie, yno sity i mech torfowy).Po wielkij swadzie podzielili sie utopki wszystkimi stawami i przikopkami, kere do Rudy wlatujom od samego źrodła aż do Odry.Pomyśleć, że dotąd wszystkie utopki mogły se hauzyrować tam, kaj yno im sie chciało. Wszystkimu winna była strziga Matilda. Niy nadarymno godajom, że kaj dioboł ni może, tam baba pośle!Tak tyż jedyn z żorskich utopków dostoł do wachowanio potok Młynówka, stawy na Wytrzynsowie (było ich kole dziesiyńć: Żabiok, Pajtok, Sitorz, Koliok, Wynglornik, Pyczok, Dziwok, Barzolok...), potok Jesionka ze stawami Łanuch, Garbocz, Gichta i Biesowski Stawy. Mog se rządzić tyż na rzyce Rudzie, ale yno od potoku Kłokocinka aże do Klyszczowa. Smykoł tyn żorski utopek po barzołach i leśnych mokradłach ludzi z Palowic, Rownia i Żor.O strzidze Matildzie musioł zapomnieć. Wiluś sie śniom teraz kamraciył, bo se som paruszowski stow obroł, wielki rządziciel i mądrala.Żorski utopek długo ni mioł swojigo miana, bo to muszom ludzie wynojść. Niyskorzij, w czasach jak Palowicami rządziył hrabia Franc von Winckler, taki swoji miano dostoł, ale jak do tego prziszło, dowiymy sie dalij.Nojbardzij sie utopkowi podobało na stawie Gichta i tam tyż nojczyńścij siedzioł. Dobrze mu tam było, podwiel właściciel Palowic, hrabia von Winckler, niy postawiył kole jego stawow odlywnie zielazła. Na miano doł tyj swojij hucie „Waleska”, bo tak było jego przibranyj cerze. Gryfno była ta Wincklerowo cera jak sto diosi, totyż jak jom utopek piyrszy roz ujrzoł, tak mu sie spodobała, że na dobre o Matildzie zapomnioł.Jak postawiyli potym nowy piec, w kerym topiyli te zielazło, nazywali ta huta „Gichta”, a tym ludziom, kerzi tam robiyli, godali „gichciorze”. Ludzie zawsze snochwiajom jakiś nowe miana. Pamiyntoł dobrze utopek, jak na Łanuchu postawiyli koło młyński i zielazło hamrowali. Godali wtedy na tych robotnikow „hamerniki”. Czasy sie zmiyniajom, to te miana muszom sie zmiyniać – rozważowoł utopek. Dobrze, że utopki sie niy starzejom i pamiyntajom rostomajnte dzieje.
źródło: www.nowiny.pl / autor: utopek
strona: 1 z 5pierwsza poprzednia · następna ostatnia »