Obiekty zabytkowe
ZABYTKI ŚWIECKIE
Huta Waleska:
Palowice bogate są w wiele bezcennych zabytków. Jednym z nich są ruiny huty Waleska stojące w palowickich lasach, obok stawów Garbacz i Gichta. Stała ona niegdyś w nieistniejącym już dzisiaj przysiółku Łanuch. Pozostałość po hucie zwana jest Gichtą i jest pamiątką rodzinnego przemysłu hutniczego. Już w połowie XVIII w. istniała w tym miejscu pierwsza kuźnica – hamernia. Produkowano w niej żelazo sztabowe metodą prymitywnego wytopu rudy darniowej. Ceglana budowla z kwadratową wieżą o czterech kondygnacjach, wybudowana w 1830r. ma 15 metrów wysokości i zachowała się do dnia dzisiejszego.
Zamek / Dworek:
skan pocztówki z 1974 roku
niedaleko centrum Palowic? Niewiele – odnosząc to do skali całego kraju, ale bardzo dużo na terenie tak ubogim w zabytki jak zurbanizowany Górny Śląsk.Dwór zbudowany dla Emanuela von Tlucka, zwany potocznie zamkiem, otoczony jest parkiem. Budynek wzniesiony został w latach 1860-1880 w stylu klasycystycznym. Dwór jest podpiwniczony, parterowy na wysokim podmurowaniu.
Pięterko wieńczy trójkątny pszczółek. Obiekt posiada elewacje dłuższe 7-osiowe, krótsze 4-osiowe oraz 3-osiowe pięterko. Elewację północną ozdabiają dwie ośmioboczne wieżyczki. Zamek kryty jest dachem mansardowym – składa się z dwóch kondygnacji, którego niższa połać jest bardziej pochyła niż górna, dach został poddany procesom remontowym w 1995r.Układ wnętrz jest trzytraktowy, symetryczny, z dużą sienią na osi. Wewnątrz znajdują się zabytkowe piece kaflowe. W piwnicach zachowały się sklepienia żagliste. W sąsiedztwie dworu stoi dawna oficyna dworska, przekształcona do celów gospodarczych – pochodząca z pierwszej połowy XIX wieku. Jest to obiekt murowany, klasycystyczny, nakryty dwuspadowym dachem, krytym wypalaną dachówką. Układ wnętrz oficyny jest dwutraktowy, symetryczny, a elewacja frontowa 5-osiowa.
PALARNIA (Dawna Gorzelnia):
Zbudowana na początku XIX w. w stylu klasycystycznym. Zwrócona elewacją frontową na północ, usytuowana szczytowo przy drodze. Obiekt murowany i potynkowany, parterowy, w części środkowej piętrowy. Układ wnętrz dwutraktowy. Elewacja frontowa pięcioosiowa, z trójosiową częścią środkową, wyodrębnioną w formie lekkiego ryzalitu, z pięterkiem zwieńczonym trójkątnym przyczółkiem. Okna i wejście zamknięte półkoliście oraz prostokątne. Dach nad częścią piętrową dwuspadowy, nad parterowymi pulpitowy, kryty papą.
ZABYTKI SAKRALNE
Kościół:
Drewniane kościółki kojarzą się na ogół ze środowiskiem wiejskim. Nasza miejscowość może poszczycić się jednym ze 122 zabytkowych kościółków, jakie zachowały się na Górnym Śląsku.
Drewniany kościół z 1606r. został przeniesiony z Leszczyn, do Palowic w 1981r. Świątynię zbudowano w konstrukcji zrębowej w latach 1594-1595.
W 1606r. cieśla Jan Ożga dobudował wieżę słupową o skośnych ścianach i szerokim hełmie namiotowym. Dach kościółka ściany zrębu i skośne ściany wieży kryte są gontem. Nad nawą wzniesiono wieżyczkę i sygnaturkę. Wokół ścian kościoła obiegają wspornikowe przydaszki tzw. soboty. Wewnątrz świątyni zachował się renesansowy wystrój. Miejscowi stolarze wykonali roboty wykończeniowe okien i chóru. Chór muzyczny podtrzymują cztery ozdobne słupy, z których dwa zostały wykonane przez Franciszka Bujoczka i jego syna Stanisława. Wykonali oni również schody prowadzące na chór. Środkowa część chóru jest znacznie wysunięta ku środkowi. Odrzwia do nawy od zachodu i południa oraz zakrystii są zamknięte łukiem segmentowym, drzwi zaś nabijane są ćwiekami. W nawie znajduje się stara kamienna posadzka.
Prezbiterium na rzucie prostokąta zawiera wczesnobarokowy, bogato rzeźbiony ołtarz z XVIIw. z przerobionym zwieńczeniem, dekorowany ornamentem chrząstkowo-małżowinowym, z rzeźbami czterech ewangelistów oraz św. Bartłomieja, Piotra, Pawła oraz Michała Archanioła; na predelli dwa herby z literami BS i KS odnoszącymi się do Bernarda i Katarzyny Spiglów; mensa kamienna z rzeźbioną rozetą; tabernakulum o dekoracji współczesnej ołtarzowi. Centralna część ołtarza stanowi obraz Trójcy Przenajświętszej – namalowany przez wrocławskiego artystę S. Blocha w 1898r.
