700-lecie Palowic

nawigacja: Artykuły » 700-lecie PalowicW 2008 roku przypada jubileusz 700-lecia istnienia Palowic. Pierwsza wzmianka o Palowicach wynika z dokumentu spisanego przez księcia raciborskiego, Leszka, z dn. 25.02.1308 roku. Jednakże można by sądzić, że miejscowość ta jest znacznie starsza, gdyż wschodnia granica sołectwa przebiega do dnia dzisiejszego wzdłuż granicy wytyczonej pomiędzy biskupstwami krakowskim i wrocławskim w 1000 roku. Łacińska nazwa miejscowości - Palowicze - była używana do 1675 roku.

Mieszkańcy głównie zajmowali się pracą w okolicznych lasach, hodowlą ryb i rolnictwem.
W roku 1804 w Palowicach powstaje pierwsza szkoła i od tego czasu rozpoczyna się regularna nauka dzieci.

Przez pierwsze wieki istnienia Palowic, często zmieniali się właściciele miejscowości, aż do roku 1845, kiedy to wieś Palowice nabywa Franciszek von Winkler. Odtąd, przez 100 lat, trwa tu epoka Winklerów, którzy we wsi budują dworek myśliwski (istniejący po dziś dzień), zaś na Łanuchu w 1845 roku powstaje Huta Waleska, gdzie wytapiano stal z rudy darniowej. Pozostałością po hucie jest wieża wyciągowa, zwana Gichtą. Ważnym wydarzeniem był ślub Huberta Tiele z Waleską Winkler w 1854 roku - odtąd cała majętność przybiera nazwę Tiele-Winkler.

Oto jeszcze kilka ważnych dat z tamtego okresu:

• 1773 - powstaje kolonia fryderycjańska Pawłów (Paulsdorf), a 4 lata później - kolonia Matystal
• 1818 - Palowice wchodzą w skład powstałego powiatu rybnickiego, opartego na granicy z roku 1000
• 1866 - uroczystość w Palowicach - zasadzenie 3 lip przy kapliczce św. Floriana na pamiątkę pokoju między Austrią a Niemcami (Prusami)
• 1871 - powstaje agencja pocztowa w Palowicach
• 1884 - uroczyste uruchomienie linii kolejowej Orzesze - Żory ze stacją Palowice
• 1899 - zbudowano szkołę, dziś tzw. Stara Szkoła, która służyła do 1965 r.
• 1916 - powstaje Ochotnicza Straż Pożarna w Palowicach

Po Plebiscycie w 1922 roku, Palowice wraz z całym powiatem rybnickim zostają przyłączone do Polski.

W 1945 roku, po zakończeniu II wojny światowej, miejscowość pospiesznie opuszczają Winklerowie, zaś dla wsi Palowice i Szczejkowice powstaje Gromadzka Rada Narodowa, z siedzibą w zamku, która administruje Palowicami do 1969 roku. Od tej daty sołectwo Palowice zostaje włączone do Gminy Bełk, a od 1977 roku, wraz z Gminą Bełk, miejscowość przechodzi pod administrację Miasta i Gminy Czerwionka-Leszczyny.

Rozwój przemysłu wpływa na przekwalifikowanie się ludności z rolniczej na robotniczą, znajdującą zatrudnienie w pobliskich kopalniach węgla kamiennego. Sytuacja taka trwa do lat 90-tych, kiedy to po transformacji ustrojowej następuje rozwój drobnej przedsiębiorczości, zwłaszcza w sferze usługowej.

Ważniejsze daty z tego okresu:

• 1952 - powstaje Ludowy Zespół Sportowy "Orzeł" Palowice
• 1965 - nowa szkoła im. Stefana Żeromskiego oddana palowickiej młodzieży
• 1973 - przekazanie do użytku nowego budynku remizy OSP
• 1981 - historyczna data: poświęcenie kościoła Trójcy Przenajświętszej w Palowicach, przeniesionego z Leszczyn, erygowanie parafii i mianowanie pierwszego proboszcza palowickiego
• 1988 - otwarcie Ośrodka Zdrowia w Palowicach
• 1993 - drugi przystanek kolejowy w Palowicach, na Kolonii

Obchody roku jubileuszowego rozpoczęliśmy 8 lutego 2008 wizytacją parafii pod wezwaniem Trójcy Przenajświętszej przez księdza biskupa Józefa Kupnego. Następnie 16 kwietnia, przy okazji jubileuszu, w szkole podstawowej został zorganizowany "Gminny konkurs dobrego wychowania". 29 kwietnia odbyła się pielgrzymka do Sanktuarium Miłosierdzia Bożego w Krakowie-Łagiewnikach, gdzie ksiądz proboszcz Reinhard Schittko odprawił mszę świętą dziękczynną z okazji 700-lecia Palowic.

Główne uroczystości odbędą się 14 czerwca w parku w Palowicach, na których oprócz części oficjalnej, wystąpią dzieci, młodzież oraz wielu znanych artystów. Organizatorzy przygotowali wiele niespodzianek.

Kontynuacją obchodów jubileuszowych będzie organizacja w dniu 7 września Dożynek Powiatowych Powiatu Rybnickiego. Organizatorzy serdecznie zapraszają do licznego udziału w obchodach jubileuszu.

Bernard Strzoda,
w oparciu o materiały mgr Sylwestra Musiolika